Ülkemizde Anadolu müzik kültürünün önemli bir parçaları arasında olan bozlak nedir? Bozlak özellikleri nelerdir? Soruları, bu kültürün farkında olup özellikleri hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlerce sorulmaktadır. Müzik dinletilerine kattığı muhteşem duygusallık ile yeri hiçbir zaman dolmayacak uzun hava çeşitlerinden biridir.
Anadolu’nun eşsiz müzik kültürünün önemli bir parçası olan bozlaklar yakın tarihimizin önemli bir kültür hazinesiyken, günümüzde de kıymetini bilenler için aynı değeri korumaktadır.
Bozlak Nedir? Bozlak Okuma Nedir?
Bozlak; Türkiye’nin her bölgesinde görülse de daha çok İç Anadolu bölgemizde ve ardından Güney Anadolu taraflarında, özellikle Türkmen ve Avşarlara ait uzun hava dinletileridir.
Duygusallığı en yüksek seviyeye çıkaran bu eşsiz kültür, müziğin temelinde yer alan acının ve yakınmanın en önemli temsilcisi olarak bilinir. Bozlağın yörelere göre farklı çeşitleri olsa da genel anlamda tek başlık altında toplanır.
Bozlak okumak ne demek? sorusuna verilecek cevapta buna benzerdir. Bu nostaljinin, en duygusal şekilde okunması anlamına gelir. Bozlaklar genellikle çıplak sesle okunan dinletilerdir. Ancak maalesef ki müzikte modernleşme adının altında, farklı müzik aletleri eşliğinde de okunmakta hatta canlı sayılabilecek bazı şarkılara eklenerek kendine yer bulmaktadır.
Bozlak Özellikleri
- Genelde usulsüz bir söz çeşididir.
- Ses genliği bakımından en geniş ses türüdür.
- Bozlaklar üzerine çoğunlukla besteler yapılmamıştır. Usulsüz çalgılar bozlağa eşlik etmektedir.
- Genel olarak anonim bir türdür.
- Bozlakların konusu hüzünlü aşkları, insanlar arasında yaşanmış kan davalarını ve sülale kavgalarını içerebilir. Acı ölümlerde bozlak türünün önemli konularından biridir.
Geçmişteki Temsilcileri ve Memleketleri
- 1835-1910 Toklumenli Aşık Said – Kırşehir
- 1913-1984 Muharrem Ertaş (Neşet Ertaş’ın babası) – Kırşehir
- 1930-1983 Hacı Taşan – Kırıkkale
- 1932-1973 Çekiç Ali – Kırşehir
- 196?-2005 Ali Rıza Yurtoğlu – Kırıkkale
- 1938-2012 Neşet Ertaş – Kırşehir
- 1952-2018 Bahri Altaş – Kırşehir
Günümüzdeki Temsilcileri ve Memleketleri
- 1951 Haşim Aslıhak – Çorum
- 1962 Mustafa Tatlıtürk – Yozgat
- 1976 Tufan Altaş – Kırşehir
- 1980 İsmail Altunsaray – Kırşehir
- 2001 Ali Şahin – Kırıkkale
- 1997 İbrahim Olcay Gökkaya – Ankara
- 1952 Kâmil Abalıoğlu – Kırıkkale
- 1984 Hulusi Gökmeşe – Ankara
Geçmiş tarihte ve günümüzde bu muhteşem kültürün en önemli temsilcilerine listemizde yer vermişken, bu isimler arasında en bilinenleri ise Çekiç Ali, merhum Türkülerin Babası lakaplı Neşet Ertaş’ın babası ile kendisi ve halen yaşamakta olan Kâmil Abalıoğlu öne çıkmaktadırlar. Özellikle UNESCO tarafından Yaşayan İnsan Hazinesi ilan edilmiş Neşet Ertaş, modern müzik çağında bozlağın öne çıkıp tanıtılmasında önemli rol oynamış üstatlardan biridir.
